Uit de afdeling, hoe kun je worden misleid door een
platenhoes, de onderstaande afbeelding. Ten eerste is de muziek op de bijbehorende plaat The
Butcher's Voice van de Brit Stuart Warwick vele malen smaakvoller en boeiender dan
de kitscherige layout (poedels??!!) wellicht doet vermoeden. Ten tweede : de man met de brede borstkas die
hier ons hier stoer zijn worstjes toont, is als meisje geboren.
Zijn naam is Buck Angel, en in de industrie van Adult Entertainment
staat hij ook wel bekend onder de redelijk voor zich sprekende naam 'Man With A
Pussy'. De plaat bevat een hartverwarmend en gelijknamig eerbetoon aan deze 'gay icon', waarin Warwick over Angel verzucht 'you're
more man than I'll ever be'.Het is een passend icoon voor een plaat waarop de zoektocht naar een seksuele identiteit
een hoofdthema is. Spookachtige beelden uit een jeugd vol onderdrukte gevoelens en onthechting van de vastliggende rollenpatronen doorspekken de plaat. Het refrein van het titelnummer van The Butcher's Voice
begint met de regel 'But he'll never sing you a love song.' Elders beschrijft
de zanger een Hello Kitty-pop die hij vroeger bezet, en die hij onder een vloerplank moest bewaren zodat
zijn vader hem niet vond.
Warwick creëert met dit soort beelden en associaties een
hallucitante, bijna dissociatieve sfeer in zijn ijle zanglijnen, die dan weer mooi contrasteert met zijn uitgesproken verlangen naar romantiek en tederheid. Op sommige momenten lijkt Warwick
daarbij even weg te zweven naar een wereld waarin we hem lastig aandachtig
kunnen blijven volgen, maar op de meeste momenten weet hij ons bij de les te
houden, met fijne muzikale vondsten, en vooral met liedjes die kop en staart bevatten, en een groot, bloedend hart.
Warwick maakte eerder deze eeuw muziek onder de naam
'Jacob's Stories' (ik had er ook nog nooit van gehoord), en debuteerde in 2010
onder zijn 'married name' (dixit zijn eigen blog) met de plaat The Ordeal (eigen beheer).
Beide projecten klinken nog vrij sober, kleine liedjes met kleine arrangementen.
Kattig weetje: Op de biografie op zijn eigen website wordt collega Perfume
Genius er doodleuk van beschuldigd de muziekstijl van zijn succesplaat Put Your
Back N 2 It geheel te hebben gejat van The Ordeal. Al kleedt de bio de woorden
wat voorzichtiger in.
Deze sobere stijl heeft Warwick op The Butcher's Voice
achter zich gelaten. Op deze plaat, wederom in eigen beheer uitgebracht,
verkent Warwick vol overgave de mogelijkheden van het weelderige, soms zelfs
bombastische arrangement. Voor een plaat die zonder groot budget is opgenomen,
slaagt hij er uitstekend in de stratosfeer te ontstijgen. Soms gaat de
voorliefde voor weelderige toetsen en strijkers een beetje tegen hem werken, en
lopen er zoveel geluidslagen door elkaar dat het een beetje stroperig wordt.
Maar laten we ons niet teveel blindstaren op
detailkritiek. The Butcher's Voice is een van de meest intrigerende platen
die 2013 tot nu toe bracht, en wellicht de plaat met de mooiste liedjes.
Warm, dromerig, melancholisch, meeslepend, en heel belangrijk: op de juiste momenten een beetje
stout en tongue in cheek.
Oftewel: heerlijk luistervoer op de gure
winteravonden. Zegt het voort, want deze artiest verdient meer dan de rest van
zijn loopbaan in eigen beheer platen uit te brengen voor een handjevol liefhebbers. In
een tijd waarin androgyne zangers met een voorliefde voor gelaagde arrangementen
en melodrama kunnen rekenen op volle zalen en positieve recensies (R.
Wainwright, Irrepressibles, Perfume Genius, etc.) is er geen twijfel dat er een
groot publiek is dat deze plaat nodig moet gaan beluisteren.
Ladies and gentlemen, without further ado... Naar mijn bescheiden mening het beste dat de pop/jazzmuziek in 2012 heeft opgeleverd, tien platen en enige verantwoording:
10. Grimes- Visions
Wat is het?
Perfecte springerige electropopliedjes met lieve
meisjesstemmen en een ietwat duistere ondertoon.Als Twin Peaks zou zich zou afspelen op een
Japans zomerstrand en alle karakters MDMA-verslaafden zouden zijn, zou Visions
van Grimes de perfecte soundtrack zijn.
Waarom is het de
op negen na beste plaat van 2012?
De suikerspinplaat van 2012. Je hoeft niet eens fan te zijn
van electrobeats of ietwat lolita-achtige meisjesvocalen om te worden ingepakt
door de retetoegankelijke, dynamische en fantastisch opgebouwde poppareltjes
van deze cd. Zelfs de horkerigste rocker zal moeite hebben zijn heupen stil te
houden bij een liedje als 'Oblivion'. Let op: dit is meer dan alleen gebakken
lucht met een gesuikerde productie. Hier horen we een nieuwe prinses van de
pop, die haar zinnen heeft gezet op de troon.
9. Cody
Chesnutt- Landing On A Hundred
Wat is het?
Flexibele en zelfverzekerde soulplaat volgens vertrouwd
recept, met een hoog 'luister kinderen, vroeger dealde ik crack maar nu ben ik
trouw aan mijn gezin'-gehalte.
Waarom is het de
op acht na beste plaat van 2012?
Een plaat van verrassende kwaliteit, ambitie en
godvrezendheid. Verrassend? Ja, want het voornaamste wapenfeit van Chesnutt tot
nu toe was de bij vlagen geniale maar erg onevenwichtige lo-fiplaat The
Headphone Masterpiece (2002). Op
deze slaapkameropnames zong hij ons dingen toe als 'I got a hard dick with a curve and that's all you deserve' en 'fertilize another behind my lover's back'. Die
laatste zin is afkomstig uit The Seed, een nummer dat hem min of meer beroemd
zou maken toen hij een nieuwe versie opnam met hiphopband The Roots. Daarna
bleef het lang betrekkelijk stil. In de tussentijd heeft Chesnutt het licht
gezien en een gezin gekregen, blijkbaar, en hij maakt ons deelgenoot van zijn
transformatie in de vorm van twaalf perfect geproduceerde, levendige soulsongs
met funk-, rock-, en gospelinvloeden.
Bekeringsdrift is iets waar je tegen moet kunnen
natuurlijk, maar deze plaat is het waard omdat Chesnutt nu wel als
songschrijver erin slaagt om (bijna) elke track te laten knallen, iets waar ook
deweelderige arrangementen aan
bijdragen.Warm, vitaal en fijn groovend,
met slim gebruik van lagen percussie, strijkers en blazers, kan het zich meten
met het beste uit de geschiedenis van de soul. Overigens is dit verre van een
retroplaat, 'tijdloos' zou een passender cliché zijn. Dan blijkt Chesnutt als zanger ook nog in deze
muzikale omlijstingzijn mannetje te
staan.
We vergeven hem dus de soms wat vermoeiende jehovatrekjes, en het feit
dat deze plaat muzikaal weinig avontuur bevat, en kennen hem een mooie negende
plaats toe.
8. Animal Collective - Centipede Hz
Wat is het?
Nintendokarakters meppen elkaar tot moes terwijl hippe
indiekids huilend rebussen voorlezen. Ofzo.
Waarom is het de
op zeven na beste plaat van 2012?
Animal Collective is een van mijn ontdekkingen van dit
jaar. Natuurlijk was de hype rondom hun vorige drie a vier platen niet geheel
langs me heen gegaan, maar ik vond het maar irritante muziek gemaakt door
hipsterkids die vooral heel erg interessant willen klinken.
Misschien is dat
laatste nog steeds waar, maar om een of andere reden viel dit jaar het kwartje
wel, en dan ook nog door deze plaat, die door de pers en een groot deel van het
indiepubliek als een lichte teleurstelling werd ervaren geloof ik. Het duurt even voordat
de liedjes echt tevoorschijn komen onder de lagen synths, drumcomputers,
gitaren en gekkigheid, maar eenmaal in hun volle schoonheid te behappen, zijn
ze eigenlijk allemaal recht in de roos, en blijken die irritante bliepjes en kraakjes
ineens de perfecte ondersteuning voor een gevoelswereld die zowel uitermate modern
is, als volwassen en complex. Inmiddels ben ik ook hun oude werk ingedoken. Het is waar dat sommige
eerdere platen waarschijnlijk beter zijn dan deze, maar laat je de pracht van
een nummer als 'New Town Burnout' niet ontzeggen omdat de hype rondom de band
een beetje is uitgeblust.
7. Fire!
withOren Ambarchi - In The Mouth- A
Hand
Wat is het?
Trommelvliesbeproevende samenwerking tussen
gitaarnoiseartiest en freejazzcollectief.
Waarom is het de
op zes na beste plaat van 2012?
NB: waarschijnlijk geen tip voor casual
jazzluisteraars. Sinds een paar jaar is jazz eigenlijk mijn grote muzikale liefde,
hoewel ik vooral de klassiekers aan het ontdekken was, en de moderne tijd een
beetje links liet liggen.
Dit jaar is daar op aandringen van wat medefans via
internet verandering in gekomen, en ben ik onder andere in contact gekomen met
het spannende spel van saxofonist Mats Gustafsson, die hier met zijn band Fire!
de samenwerking aangaat met de opkomende Ambarchi. Beide hebben dit jaar niet
bepaald stilgezeten, Gustafsson speelt op een flink aantal platen en zien we
vaker in deze eindejaarsblog, Ambarchi maakte zelfs drie eigen platen en vier
samenwerkingsplaten. Ik zie het Guns 'n Roses en Tool nog niet doen.
Hoewel dit
niet de meest toegankelijke plaat is die ik dit jaar leerde kennen, is het wel
schitterend hoe op de drie langste tracks de lage ruis van Ambarchi en de
uitstekend spelende bassist Johan Berthling langzaam een dans aangaan met
Gustafsson, om uiteindelijk samen te smelten in een wilde, schreeuwende
kakofonie. Je moet ervan houden.
Mijn belangrijkste adviseur voor nieuwe freejazz heet
Jelle, en hij is via internet iedereen aan het overtuigen om deze plaat op één
te zetten in de jaarlijstjes. Dat vond ik een beetje overdreven, maar ik wilde
wel graag deze of Baro 101 in mijn top 10 hebben. Uit dank voor Jelle's tips
heb ik voor deze gekozen. (Beide had natuurlijk ook gekund, maar dan kreeg
Gustafsson wel een erg groot aandeel in mijn lijstje. Ik zal je verklappen dat
we hem nogmaals zullen tegenkomen, namelijk.)
6. Asaf Avidan - A Different Pulse
Wat is het?
Weemoedig solodebuut van Israëlische kweelzanger met een
knipoog naar Morricone.
Waarom is het de
op vijf na beste plaat van 2012?
De raarste doorbraak van het jaar by far, deze Avidan,
omdat Wankelmut een remix maakte van 'Reckoning Song' dat over de halve wereld
een hit werd. Laatstgenoemde betreft al een ouder nummer, dat de zanger met de
nasale, wat vrouwelijke stem maakte met zijn oude band The Mojo's. Deze band is
inmiddels ter ziele, en dit jaar probeerde Avidan op eigen kracht zijn nummers
in de studio tot leven te wekken. De folk is daarbij nooit ver weg, al is dit
verre van het soort overjarige minimale pseudo-cowboymuziek waar we
tegenwoordig zo vaak mee worden lastiggevallen. In plaats daarvan kleurt Avidan
zijn droevige liedjes over de liefde die is verdroogd in met filmische
sfeerelementen en bij vlagen smaakvolle orkestraties.
Niet alle liedjes zijn
onderscheidend genoeg om de titel meesterwerk helemaal waar te maken, maar wie
de stem van Avidan kan aanhoren krijgt een popplaat met prachtige melodieën,
die wat betreft arrangementen alleen de nummer vijf van deze lijst moet laten
voorgaan.
5. Lost
In The Trees - A Church That Fits Our Needs
Wat is het?
Hogeschool-americana met klassieke invloeden.Een muzikaal
monument, een kathedraal van rouw en acceptatie, en de best gearrangeerde plaat
van 2012.
Waarom is het de
op vier na beste plaat van 2012?
Ik kan hier (voor de verandering) vrij kort over zijn,
omdat ik al een complete blog heb gewijd (Kijk maar)
aan mijn bewondering voor deze plaat, en mijn verbazing over het feit dat een
plaat die zoveel muzikale klasse in huis
heeft, én een goed verhaal heeft, en zo hartverscheurend en integer is, zo is
genegeerd door de critici en het publiek. Zou misschien nog wel een hogere plek
verdienen
Peter Brötzmann is een grote naam in de freejazz, maar
zijn manier van een spontane herrie peuteren uit een saxofoon is niet altijd
aan mij besteed. Sommige platen die ik in het verleden heb gehoord vind ik
vooralsnog nergens op lijken. Desondanks, de beste pure freejazzplaat die ik hoorde
uit 2012 omdat hij hier wordt gekoppeld aan de hier ten lande betrekkelijk
obscure pianist Masahiko Satoh, wiens pianolijnen dit album echt maken:
boeiend, complex, avontuurlijk en vaak ook gewoon móói pianospel.
Brötzmann
lijkt zich ook wat in te houden om ruimte te laten voor de Japanse meester en
gaat niet de hele tijd compleet los. Het resultaat is een chemie die soms de
vreemdere platen van Coltrane/ Tyner in herinnering roept. Buitencategorie in
de complexe muziek, een aanrader voor alle aanraders van de vrije jazz.
3. Bill
Fay- Life Is People
Wat is het?
Vergeten singer/songwriter-genie uit de jaren zeventig
maakt na jaren werken in fabrieken comeback als wereldwijze predikant.
Waarom is het de
op twee na beste plaat van 2012?
Meer nog dan alle hiervoor genoemde platen kan de
comeback van Bill Fay me optillen en meevoeren naareen hogere staat van bewustzijn.
Het verhaal mag inmiddels bekend zijn: Fay maakte begin
jaren zeventig een tweetal prachtige folkplaten, klinkend als een vollere,
minder door depressie benauwde neef van Nick Drake. De platen slaan niet aan,
en Fay is veroordeeld tot een leven in de marge, werkend als schoonmaker en
fabrieksarbeider. Zijn platen krijgen echter een flinke cultstatus, en
verschillende grote muzikanten noemen hem als invloed. De belangrijkste is
misschien Jeff Tweedy van Wilco, die vaak Fay's 'Be Not So Fearful' speelt.
Als groot fan van Wilco kende ik de naam dus al wel, dus
toen Fay dit jaar de studio inging voor zijn eerste plaat in veertig (!!!)
jaar, was mijn interesse gewekt. Het kostte een paar luisterbeurten, maar net
zoals bij Wilco zijn de liedjes op deze plaat echte 'slowburners':
tegelijkertijd simpel en zo eigenzinnig dat het lastig is de eerste keer te
horen wat er zo bijzonder aan is. Na enkele luisterbeurten verwelkomde de
plaat me steeds meer als een warme deken.
Geen wrok hier, of verhalen over depressie of een
drugsverleden. Geen man die zich dwangmatig probeert te bewijzen, of allerlei
muzikale bokkensprongen maakt. Nee, twaalf gedragen, mooi gearrangeerde liedjes
door een klasse songwriter die zowel met beide benen op de aarde staat als twee
ogen gericht heeft op het Hogere (waarmee deze top 10 een verrassend religieus
tintje meekrijgt). Tweedy wordt ook nog even bedankt middels een cover van
Wilco's 'Jesus, Etc.', en komt even meezingen op 'This World'. Maar zijn
aanwezigheid is niet noodzakelijk: de brok in de keel die ik krijg tegen het
einde van 'Cosmic Concerto' is dit jaar ongeëvenaard.
2. Frank Ocean- Channel Orange
Wat is het?
De R&B-hype van het jaar, op het eerste gehoor
minimaal en eenvoudig, bij herhaalde beluistering een behoorlijk subtiele en substantiële plaat.
Waarom is het de
op één na beste plaat van 2012?
Frank Ocean, lid van de erg hippe Amerikaanse hiphopcrew
OFWGKTA, is niet eens een groot soulzanger. Bij het uitkomen van zijn eerste
echte album, 'Channel Orange' was er in eerste instantie ook meer aandacht voor
een open brief die hij op Tumblr postte dan voor de muziek. In deze brief kwam
Ocean er voor uit ooit verliefd te zijn geweest op een man, waardoor er gek
genoeg een enorme buzz om zijn muziek ontstond, en de Amerikaanse hiphopwereld
op een aangename manier met een gewetensvraag werd geconfronteerd.
Maar de muziek dan? In eerste instantie vond ik het
allemaal niet zo indrukwekkend. Binnen de ontstane hype werd single als
'Pyramids' onthaald als een revolutie binnen de R&B, maar ik hoorde alleen
een zanger langdradig meekwelen op een droge beat.
Pas bij het herbeluisteren voor de jaarlijstjes kwam de
plaat echt goed bij mij binnen. En niet omdat deze plaat nou zo'n revolutie zou
zijn binnen de urbanmuziek, maar omdat minstens negen tracks van deze plaat
extreem verslavende, briljant geproduceerde moderne R&B bevatten, waarvan
ik de neiging heb om ze steeds opnieuw en opnieuw te draaien. Waar ligt het aan?
De ijzersterke hooks, de producties die niets te veel doen en toch bij elke
luisterbeurt weer de juiste details bevatten om je geïnteresseerd te houden, en
het feit dat de meeste tracks ook nog echt ergens over gaan: Ocean blijft niet
hangen in goedkoop swingen in de club of gangsterthema's. Het milieu dat Ocean
beschrijft bestaat juist uit 'Super Rich Kids' die zich verveeld en decadent
gedragen, en nauwelijks besef hebben van de echte wereld. En ja, dat de
mainstream R&B met 'Forrest Gump' een ondubbelzinnig homo-erotische track
rijker is, is natuurlijk ook leuk en mooi meegenomen. Topplaat!
1. Neneh
Cherry & The Thing - The Cherry Thing
Wat is het?
Maffe jazzgroep + eigenzinnige zangeres = plaat die
maandenlang blijft boeien, prikkelen en verrassen.
Waarom is het de allerbeste
plaat van 2012?
Neneh Cherry is in de laatste twintig jaar niet bepaald
erg zichtbaar, na een paar grote hits ('Buffalo Stance', 'Seven Seconds') stamt
haar laatste plaat als soloartieste alweer uit 1996. Liever zingt ze een potje
mee op platen van anderen, of gaat ze interessante samenwerkingsverbanden aan.
In die laatste categorie: The Cherry Thing. Het stond wellicht al beschreven in
de sterren: The Thing, een Scandinavische Jazzgroep rondom -daar is ie weer!-
Mats Gustafsson, is vernoemd naar een nummer van Don Cherry, de legendarische
freejazz-trompettist en... stiefvader
van Neneh Cherry.
Acht nummers, allemaal opgenomen in één take, twee eigen
composities ('Cashback' en 'Sudden Moment') en zes covers, uitgevoerd door
Neneh Cherry die een combinatie neerzet van een zwoele jazzvocaliste en een
volstrekt geschifte MC, met een band die haar soms ingetogen bijstaat, en op de
juiste momenten de freejazzgekte laat losbarsten: Gustafsson is een held (zijn
solo op 'Cashback'!) en bassist Ingebrigt
Håker Flaten is als een vis in het water in deze tussenvorm tussen groove en
gekte, maar de ster van de plaat is toch wel de werelddrummer met de
wereldnaam: Paal Nilssen-Love. Op mijn zoektocht door de moderne free jazz was
hij dit jaar mijn echte ontdekking, nu al een van mijn favoriete levende muzikanten.
De covers op dit
album komen letterlijk uit alle hoeken, twee jazzstukken van, natuurlijk
Ornette Coleman respectievelijk Don Cherry, maar ook nummers van Suicide,
Martina Topley-Bird en The Stooges (een heerlijk vuil 'Dirt'). Helemaal
weggeblazen werd ik echter door 'Accordion' een complete jazz-deconstructie van
het nummer van Madvillain van de hiphopklassieker Madvillainy. Prachtig
opgebouwd rondom de vocalen van Cherry en de roffels van Nilssen-Love, klein
beginnen en eindigen in de stratosfeer. Zo hoort het te zijn.
Kwaliteit is
altijd subjectief, en volgorde erin aanbrengen bijna niet te doen. Maar dit is
mijn meest beluisterde plaat van het jaar, en 'Accordion' is mijn favoriete
nummer. Met dat nummer luiden we het jaar dan ook uit. Keep your glory, gold,
and glitter! En een gelukkig nieuwjaar aan iedereen!
Voordat ik hier mijn uiteindelijke top tien over 2012
plaats, nog even een (verre van complete) lijst van platen die het
niet hebben gehaald, maar die ik te leuk of interessant vind om niet nog even
apart aan te stippen. Hieronder elf stuks, in alfabetische volgorde. Speciale vermeldingen!
Fiona
Apple- The Idler Wheel Is Wiser Than The Driver Of The Screw, And Whipping
Cords Will Serve You More Than Ropes Will Ever Do
Weinig mensen maken muziek zoals Apple, die binnen de
grote massa van moderne zangeressen en singer/songwriters haar compleet eigen
niche heeft uitgehakt. De lange plaattitel (niet eens haar langste) zal sommige
mensen doen fronsen, en anders zorgen de uiterst persoonlijke, nogal geschifte
tien liedjes van deze unieke en boeiende plaat daar wel voor.
Waarom dan niet in
de top 10?
Eigenlijk weet ik, na minstens 25 keer luisteren, nog
steeds niet of ik deze plaat nou echt geweldig vind. In de toekomst kan dit een
positief punt worden, nu zorgt het ervoor dat Fiona Apple net de boot mist.
Burial - Kindred (EP)
Wat is het?
De andere kant van de dubstep-medaille, met veel rare
geluidjes en spookachtige samples, elementen van oude techno, ambient, etc.
Een speciale
vermelding omdat...
Volgens veel electronicaliefhebbers is deze EP de beste
plaat van het jaar. Een groot liefhebber ben ik zelf zeker niet, maar de manier
waarop Engelsman William Bevan rondom zijn frame van zware dubstep/garagebeats
een web op weet te trekken waarin elk soort geluidje kan bijdragen aan de spanning
van een track is zeker boeiend, en 'Loner' is zeker een van de twintig beste
tracks van 2012.
Waarom dan niet in
de top 10?
Een groot liefhebber of kenner ben ik dus niet, en hoewel
ik deze EP een aantal keer voor mijn plezier heb gedraaid, is dit geen muziek
die ik thuis heel snel opzet. Soms vind ik Burial ook een beetje voorspelbaar,
wat de kenners misschien dom zullen vinden. Troost u met de wetenschap dat ik
zeker nieuwsgierig ben geworden om deze kant van de moderne muziek nader te
onderzoeken in de toekomst.
Graham Coxon - A + E
Wat is het?
Introverte cultgitarist wil ons aan het dansen krijgen.
Een speciale
vermelding omdat...
Nou ja,... Aparte plaat. De gitarist van Blur zoekt hier
de dansvloer op zoals zijn oude maat Damon Albarn dat ook al bij vlagen deed
bij o.a. Gorillaz, maar waar laatstgenoemde altijd een frontman in zich heeft
gehad, blijft Coxon nog steeds die verlegen outcast, wat een nogal apart
resultaat oplevert: Coxon schuifelt de dansvloer op en gaat daar over zijn
brillenglazen cynisch toekijken wat hij heeft veroorzaakt. Buiten dat blijft
Coxon een van de meest boeiende gitaristen van de laatste 25 jaar. De plaat kan
wat dat betreft wedijveren met die van Neil Young en Ty Segall, twee andere
muzikanten die erin slaagden een levendig gitaargeluid neer te leggen in de
studio dit jaar.
Waarom dan niet in
de top 10?
Meer een charmante en aparte plaat dan echt een hele
goede. Een echt honderd procent geslaagde song heb ik er niet op aangetroffen,
en de meeste tracks zijn op zijn zachtst gezegd een beetje langdradig.
Django Django - S/T
Wat is het?
Alles op een hoop-indiepop met een sterke link naar de
Beta Band.
Een speciale
vermelding omdat...
Ik heb me laten vertellen dat er zelfs een familielid van
de Beta Band in Django Django speelt, en dat is in ieder geval niet
verbazingwekkend. Net zoals die ter ziele gegane formatie is dit een prettig
gestoord Engels collectief met een uitstekend oor voor een goede popmelodie en
weinig respect voor muzikale grenzen. En waar The Beta Band nog wel eens door
wilde draven en door wilde zemelen, houdt Django Django het lekker strak en
effectief:maar één liedje boven de vijf
minuten, en 'Default' is misschien wel de indie-oorwurm van het jaar.
Waarom dan niet in
de top 10?
Eerlijk gezegd ontdekte ik deze plaat pas in december,
naar aanleiding van andere jaarlijstjes. Als ik er meer tijd mee had kunnen
besteden, had hij wellicht kans gemaakt op een plek in de top 10. Het
omgekeerde is ook mogelijk. Dit soort bandjes gaan me vaak na een aantal keer
luisteren nogal tegenstaan. We zullen zien...
Goat - World Music
Wat is het?
Heavy psychedelische rock met exotische tintjes, wild
dansende vrouwen rondom de totempaal van Jimi Hendrix
Een speciale
vermelding omdat...
...dit echt een van de allercoolste platen van het jaar
is. Een krankzinnige dans door de jungle, tribale rock met groovende gitaarriffs
en opzwepende vrouwenvocalen, wat wil een mens nog meer? Een stonede
geluidscocktail die ruikt naar retro en tegelijkertijd volstrekt eigenzinnig
is.
Waarom dan niet in
de top 10?
Om echt door te dringen tot de meesterwerken zou een
rockplaat je echt moeten raken in emotioneel opzicht, en/of een paar echt
memorabele songs bevatten. Met World Music maak ik die klik nog niet echt op
die manier.
Grizzly Bear - Shields
Wat is het?
Moderne indiehype van een paar jaar terug keert soberder
en gruiziger terug.
Een speciale
vermelding omdat...
Hier en daar hoor je mensen klagen dat er eigenlijk
weinig bijzonders gebeurt op deze plaat, maar dat is juist misschien het meest
opvallende hier. Een band die eerder stoeide met electronica en Spector-achtige
producties komt hier terug met een plaat die verrassend simpel en rootsy is.
Niet dat het een kale plaat is, maar de verzorgde en weloverwogen
rockarrangementen, met spaarzame orkestraties, laten vooral heel erg veel
ademruimte aan de liedjes. Aangezien de plaat hoge noteringen haalt in
verschillende jaarlijsten, moeten de liedjes echt heel goed zijn. Minstens de
helft van de liedjes op Shields haalt dan ook dat criterium.
Waarom dan niet in
de top 10?
Ik heb nog steeds mijn twijfels over de andere helft.
Bovendien is deze plaat vocaal wat minder overtuigend.
Ethiopiër speelt op inheemse lier terwijl hij wordt
begeleid door twee high profile Scandinavische freejazzmannen. Piep! Kraak!
Tuut! Boink!
Een speciale
vermelding omdat...
Meer dan pop was jazz de laatste paar jaar mijn grote
liefde, en sinds dit jaar ben ik ook meer freejazz/ improvmuziek gaan
luisteren. Voor sommigen een taaie kluif, ik vind al dat gekraak en geknetter
heerlijk. Gustafsson en Nilssen-Love werden mij al snel aangeraden, twee
belachelijk productieve muzikanten die Afrika bezochten met hun vrienden, de
Nederlandse avantpunkers van The Ex, en zo onder de indruk waren dat ze meteen
maar even een van de plaatselijke muzikanten in een hotelkamer uitnodigden om
een uurtje te jammen. Het resultaat horen we hier, zonder verdere opsmuk.
Misschien is het verrassend dat Baro 101 een redelijk coherente en muzikale
plaat is geworden, die klinkt alsof de heren al maanden samen spelen. Uniek!
Waarom dan niet in
de top 10?
Tsja... wellicht niet helemaal om zuivere redenen. Er
komen enkele andere (free)jazzplaten in de top 10 terug, en ook enkele
muzikanten die we hier horen zullen we nog gaan tegenkomen op die plek. Om
overkill te voorkomen, en ook om een andere plaat voorrang te geven om reden
die ik t.z.t. zal uitleggen, heeft deze plaat het onderspit gedolven. Met spijt
in mijn hart, overigens.
Metz - S/T
Wat is het?
LUID, LOMP EN HEAVY!!!
Een speciale
vermelding omdat...
De echte 'nummer elf' van de lijst, in zoverre dat deze als
laatste afviel uit het top 10-lijstje. Elk jaar moet er wel een lekker gruizige
rock 'n rollplaat komen bovendrijven, en met nieuw werk van Titus Andronicus,
Jack White en Ty Segall was het goed toeven tussen de krakende en piepende
gitaren. Deze was echter het beste, een adrenalinebom van een plaat die klinkt
als het sonische equivalent van een vechtpartij tussen robots. Op een grindpad.
En dan ook nog met een hoog meeschreeuwgehalte. Yeah!
Waarom dan niet in
de top 10?
Hoezeer het me ook verdriet doet, ik vond de platen die
de top tien wel gehaald hebben gewoon allemaal meer diepgang en variatie bieden
dan deze. Na een keer of tien is de lol hier toch wel een beetje vanaf.
Soundgarden - King Animal
Wat is het?
De comeback van de band zoals we die kenden uit de jaren
negentig: een ritmisch aparte, alternatief gestoorde variatie op Led Zeppelin
dus, basically.
Een speciale
vermelding omdat...
Omdat Soundgarden het gewoon verdient, verdomme. King
Animal bevat dan wel geen nu al legendarische hitsingle van het niveau Jesus
Christ Pose of Black Hole Sun, de liedjes zijn allemaal dik in orde en worden
strak en rauw ingespeeld door een band die nog gretig klinkt. Chris Cornell,
toch wel duidelijk op zijn best in deze biotoop, weet de veroudering van zijn stem
(meestentijds) in zijn voordeel te gebruiken. Lekker plaatje!
Waarom dan niet in
de top 10?
Soundgarden was al een band met beperkingen tijdens hun
eerste leven, en dat is niet verbeterd. In combinatie met het ontbreken van een
song die echt je leven verandert, kan ik er toch niet meer van maken dan deze
welgemeende schouderklop. Desondanks: vette plaat!
Sun Kil Moon - Among the Leaves
Wat is het?
Cult-songwriter Mark Kozelek maakt zijn liedjes graag
hypereenvoudig en hyperpersoonlijk. Een effectieve en gek genoeg behoorlijk
verfrissende mix tussen het universele en individuele dus.
Een speciale
vermelding omdat...
Kozelek is een beetje artiest die ik pas dit jaar heb
ontdekt, hoewel hij al verscheidene jaren voortploetert, eerst met zijn oude
band Red House Painters, daarna solo en met Sun Kil Moon. Altijd fijn als
artiesten die je nu pas leert kennen ook dit jaar een plaat hebben uitgebracht,
en dit is een hele fijne. Kozelek maakt liedjes die zo eenvoudig zijn dat ze
meteen bekend aanvoelen, en tegelijkertijd zorgen zijn typische, tragikomische
observaties, en zijn bijna angstaanjagend goede gevoel voor een markant detail
ervoor dat het nooit generiek wordt.
Waarom dan niet in
de top 10?
Het was nog wel een twijfelgeval, uiteindelijk waren er
nog wel tien platen te vinden die me meer wegbliezen bij deze. Maar bij
liefhebbers van kleine, tijdloze liedjes kan deze plaat eigenlijk niet
ontbreken in het boodschappenlijstje van dit jaar.
THEESatisfaction - awE naturalE
Wat is het?
Damesduo maakt retestrakke en sexy electrofunk met een
flinke attitude.
Een speciale
vermelding omdat...
Omdat dit eigenlijk de beste punkplaat van 2012 is. Het
album vliegt voorbij in een killergroove van een half uur, waarin de wapens van
de soul, funk en electro met grote precisie in stelling worden gebracht door
deze twee dames (naar ik heb gelezen een stel overigens) om tegen de wereld te
zeggen: hier zijn we, we zijn sexy, en hier is onze middelvinger. Don't funk
with my groove!
Waarom dan niet in
de top 10?
Iets meer ambitie en variatie tussen de liedjes had wel
gemogen, verder is het heel subjectief: ik vond andere dingen nóg mooier. Maar
deze redelijk onopgemerkt gebleven plaat is toch wel een dikke aanrader!
Ook gehoord, en niet onopgemerkt gebleven: Mijn held Neil
Young bracht een plaat uit die verre van slecht was maar toch niet onderscheidend
genoeg om hier te noemen. Ik ben ook nog niet echt gaan zitten voor de laatste
Leonard Cohen. Verder zullen Ty Segall, The Chromatics, Titus Andronicus, How
To Dress Well, Patti Smith, en vele anderen de top tien niet halen hoewel ik
met plezier naar nieuwe muziek van hen heb geluisterd. Ten slotte nog een filmpje van wat toch van dit jaar een van de meest geslaagde voorbeelden moet zijn van een van mijn favoriete guilty pleasure-genres: zwaarmoedige zwijmelrock: